Sosyal medyayı dikkatli bir gözle takip edenler bilir, özellikle İstanbul’da bir çok tüketici konut sahibi olmak isterken birikimlerini kimi beceriksiz müteahhit kimi dolandırıcı kötü niyetli kişilere kaptırmış vaziyette. Olayların buraya gelmesinde tüketicilerin bilinçsiz davranışı kadar Ticaret İl Müdürlüklerinin görevlerini layıkı ile yapmamasının da payı büyük. Tüketiciler aşağıda sıraladığımız önlemleri almadıkları için mağdur oldular evet, ancak İstanbul Ticaret İl Müdürlüğü görevini hakkıyla yapsa bu kişiler ya kendilerine çeki düzen verirdi ya da bu işi yapmalarına müsaade edilmezdi. Çünkü 6502 sayılı kanunun 42 ve 77. Maddeleri uygulansa tüketicilerin mağdur olma riski ortadan kalkardı. Yasa var yürüten yok.

Ön Araştırma Şart!

Konut gibi tüketici için çok önemli bir konuda bu işe girişmeden önce detaylı bir ön araştırma yapılması şarttır.  Özellikle temelden girip taksitle konut sahibi olmak isteyen tüketiciler için araştırma yapılmazsa telafisi imkansız kayıplarla karşı karşıya kalınabilir.

‘Ön Ödemeli̇ Konut Satışları Hakkında Yönetmelik’ başvuru kaynağı niteliğinde.

İleride içinden çıkılmaz problemler yaşamamak için vereceğimiz bilgilere göre hareket edilmesi son derece önemlidir. 

Yönetmeliğe göre, 30 ve üzeri sayıda konutu içeren projelerinde müteahhidin konut satışına başlamadan evvel konutları güvenceye alması zorunludur. Satıcı ya ‘bina tamamlama sigortası’ yaptırmalı ya da banka ‘teminat mektubu’, ‘bağlı kredi’, ‘hakediş’ sistemlerinden biri ile konutları güvenceye almalıdır. Yine düzenlemeye göre, eğer satıcı, tüketiciye teminat olarak bina tamamlama sigortası verecekse bu sigortaya ilişkin önemli ayrıntıları ‘ön bilgilendirme formu’na ek olarak vermesi gerekir.

Ön Ödemeli Konut alırken dikkat edilmesi gereken hususlar:

Tüketici sözleşmeyi imzalamadan önce ‘Ön bilgilendirme Formu’nu istemeli, konut ve projeyle ilgili detayları içeren bu formu detaylı bir şekilde incelemeli, mümkünse  yönetmelik ışığında gözden geçirmelidir.

1-      Yapı ruhsatının olup olmadığı araştırılmalı. Yapı ruhsatı yoksa diğer şartları aramanın bir yararı yok, kesinlikle bu işyeri terkedilmelidir.

2-      Satış vaadi sözleşmesi şeklinde devir yapılacaksa bu noterde düzenlenmeli ve ayrıca tapuya mutlaka şerh konmalıdır.

3-      Bina tamamlama sigortası var mı ona bakılmalı, bu yoksa bağlı kredi, teminat mektubu, hak ediş sistemi veya bakanlıkça onaylanan teminatlardan biri var mı, araştırılmalıdır. Burada sayılan hususlar tüketicileri güvenceye almak için yasaya konan hükümlerdir. Bu güvenceleri sağlayan satıcı bir şekilde binayı tamamlayamazsa, ya da ortadan kaybolursa bu güvenceler tüketiciyi koruyacaktır.

Dikkat! Cayma Hakkı Var

Sözleşmeyi bir şekilde imzalayan tüketici on dört gün içinde herhangi bir cezai şart ödemeksizin cayabilir. Dolayısıyla, sözleşmeyi imzalamış olsa bile sözleşmenin yürürlüğe girmesi için on dört günlük bir süre var, tüketici bu süre zarfında kendi durumunu gözden geçirebileceği gibi yine araştırma yapabilir, yasanın öngördüğü temel güvencelerin sağlanıp sağlanmadığını kontrol edebilir.

Yasal güvencelerde eksik varsa  ya da şüpheli gördüğü hususlar varsa cayma hakkını kullanarak bu satıştan vazgeçmelidir.

Sözleşmeden dönülebilir mi? Masraf ve tazminat istenebilir mi?

Cayma süresi içinde herhangi bir ücret ödemeden sözleşmeden dönülebilirken cayma süresi sona erdikten sonra da tüketicilerin sözleşmeyi sonlandırmaları mümkündür ancak bu durumda kendisinden yapılan masraflarla birlikte bir miktar tazminat istenebilir.

Tüketici, sözleşmeden dönerse konutun satışı veya satış vaadi sözleşmesi nedeniyle oluşan vergi, harç ve benzeri yasal yükümlülüklerden doğan masrafları öder. Bunun yanı sıra satıcı, sözleşme tarihinden itibaren ilk 3 ay için sözleşme bedelinin yüzde 2’sine, 3-6 ay arası için yüzde 4’üne, 6-12 ay arası için yüzde 6’sına ve 12-24 ay arası için yüzde 8’ine kadar tazminat ödenmesini isteyebilir. Bu yüzden eğer sözleşmenin kurulması uygun görülmüyorsa cayma süresi doğru kullanılmalı ve mümkünse cayma hakkı bu süre içinde kullanılmalıdır.

Tüketicilere Çağrı!

Ön ödemeli konut almak istiyorsanız mutlaka yukarıda sıraladığımız araştırmayı yapın, herhangi bir problem görüyorsanız şartları size ne kadar uygun görünüyorsa görünsün sözleşmeyi imzalamayın. Ancak göreviniz bitmedi, diğer tüketicilerin zarar görmemesi içinde eksiklikleri de belirtmek suretiyle Ticaret İl Müdürlüklerine mutlaka şikayet edin. Satıcılar ya ağır para cezalarına katlanacak ya da tüketicilerin mağdur olmayacağı bir sistemin içine gireceklerdir.