Tüketici yasasını değiştiren yasa 1 Nisan 2020 tarihli Resmî Gazete’de yayınlandı, bir kaç husus dışında altı ay sonra yürürlüğe girecek.

1- Tüketici Hakem Heyetleri yeniden yapılandırılıyor:

a) İl ve ilçe Tüketici Hakem Heyeti ayrımı kalkıyor, hakem heyetlerinin tümü aynı statüde olacak.

b) Fiziki şartlar izin verdiği ölçüde bir ildeki tüm heyetler tek çatı altında birleştirilecek, böylelikle aynı ildeki heyetler arasında farklı karar çıkmasının önüne geçilmiş olunacak. Ayrıca başvurular toplandıktan sonra mümkün olduğunca heyetlere eşit şekilde dağıtılarak kaynaklar rantabl kullanılabilecek...

c) Bakanlığa hakem heyetlerinin yetkilerine müdahale hakkı tanınıyor. Yapılan bu değişiklikle İhtisas Tüketici Hakem Heyeti kurulmasına kapı aralıyor diye değerlendiriyorum. Önümüzdeki dönemde özellikle metropol illerde örneğin ‘Finansal Hizmetler THH’ adında heyetlere rastlayabiliriz. Tüketici başvurusunu oluşturulacak başvuru noktasına yapacak ancak başvuru ilgili Hakem heyetine aktarılacak konusunda ihtisaslaşmış heyet başvuruyu karara bağlayabilecektir.

d) Heyet kararları, elektronik ortamda tebliğ edilebilecek.

e) Hakem heyetine belge sunulmadığı için karar tüketici lehine sonuçlanmış, karşı taraf konuyu mahkemeye taşımış ve heyete sunmadığı -davanın seyrini değiştirebilecek-bir belgeyi mahkemeye sunmuş ve nedenle tüketici davayı kaybetmişse vekalet ücretine hükmedilemeyecektir. Bu düzenlemeyle hakem heyetlerinden vekalet ücreti alamadığı için belge sunmayıp konuyu mahkemeye taşıyarak vekalet ücreti almayı planlayan avukatların oyununa set çekilmiş olunuyor. 

2- Tüketici kredisi ile konut finansmanı kredisi sözleşmelerinde sigorta yaptırılması kolaylaştırılıyor. Ayrı bir sözleşme düzenlemek ve ‘tüketicinin açık talebi’ olmak şartıyla yapılabilen sigortalama işlemi için ayrı sözleşme düzenlenmesi şartı kaldırıldı. Tüketici yine yalın bir kredi sözleşmesi yapabilecek ancak kredi bağlantılı sigorta yaptırmak istiyorsa hem kredi hem de sigorta işlemi tek bir sözleşme ile yapılabilecektir.  

(Bankaların sigorta dayatmasına karşı yasaya hüküm konmuştu ancak bu yasağa rağmen sigorta yaptırılmasına engel olunamadı ne yazık ki. Yapılan düzenleme ile bu dayatmaya  boyun eğilmiş gibi görülüyor. Halbuki teklif ettiğim ‘Kredi veren kişi sigortayı kendi iştiraki olan şirketlere yaptıramaz’ hükmü yasaya geçirilse dayatmanın önüne geçilebilirdi diye düşünüyorum:)

3- En önemli değişiklik internet üzerinden yapılan satışlarda aracı platformlara yüklenen sorumluluklar oldu.  Tüketicilerin günümüzde büyük oranda tercih ettiği mesafeli satışlara aracılık eden platformlar; aracılık ettikleri satıcı ve sağlayıcılar gibi sorumlu olacaklarıdır.

4- Ön ödemeli devre mülk satışı ve devre tatil sözleşmeleri yasaklanıyor. Buna aykırı davranan kişilere 3 yıl ile 6 yıl arasında hapis cezası verilecek

5- ‘Yenilenmiş Ürün’ satışı ile ilgili düzenleme de ayrı başlık halinde (Madde 57/A) yasaya eklendi. İkinci el ürünler bakanlıkça belirlenen merkezlerde yenilenecek, garanti verilerek tüketiciye sunulabilecektir.

6- ‘Yetkili Servis’ konusunda yaşanan problemlere çeki düzen veriliyor. Piyasaya mal süren imalatçı/ithalatçılar kurmak zorunda oldukları yetkili servisleri bakanlığa bildirdikten sonra  bakanlığın sistemine de işleyecekler. Tüketiciler servis.gov.tr adresine girip buradan en yakın yetkili servise ulaşabileceklerdir.

Yapılan değişikliklerin hayırlı olmasını, tüketicilere kolaylık getirmesini diliyorum. Tüketici lehine hükümlerin inşasında emeği/çabası olan herkesten Allah razı olsun.