“Sağlık Sektörünü Geleceğe Taşıyacak Ar-Ge Stratejileri” Online Ortak Akıl Toplantısında, COVID-19 ile başlayan yeni süreçte sağlık alanında rekabetçi bir ortam oluşturarak ürünlerin geliştirilmesi ve uzun vadeli olunmasının önemine dikkat çekildi, sağlık sektörünün yeni dönemde nasıl yol haritası çizmesi gerektiği üzerinde duruldu. SANKO Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Güner Dağlı’nın moderatörlüğünde düzenlenen “Sağlık Sektörünü Geleceğe Taşıyacak Online Ortak Akıl Toplantısına’’; Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Berrak Çağlayan Yeğen, Boğaziçi Üniversitesi Biyomedikal Mühendislik Enstitüsü Koordinatörü Prof. Dr. Cengizhan Öztürk, Savunma Sanayii Akademi Başkanı Prof. Dr. Cenk Aktaş, Siemens Healthineers Türkiye Genel Müdürü Enis Sonemel, Yüksek Öğretim Kurumu Denetleme Kurulu Üyesi Prof. Dr. Erdal Çelik, Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Spor Hekimliği Anabilim Dalı Başkanı / TÜBİTAK Başkan Danışmanı Prof. Dr. Feza Korkusuz, Ankara Üniversitesi Kanser Araştırma Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Hakan Akbulut, Sistem Global Yönetim Kurulu Başkanı – YMM Hüseyin Karslıoğlu, Sağlık Yöneticisi Prof. Dr. Melih Bulut, OHSAD Yönetim Kurulu Başkanı Opr. Dr. Reşat Bahat ve Turkishtime Yönetim Kurulu Başkanı Filiz Özkan katıldı. TABANDAN ÖRGÜTLENME Türkiye’nin hem aşı çalışmalarında hem ilaç çalışmalarında bilgi birikimi yüksek insan kapasitesinin bulunduğuna işaret edilen toplantıda, sahip olunan bu potansiyelin güzel bir planlama ile hızla akışa çevrilmesi gerektiği kaydedildi. Sağlık alanında üreticileri bir araya getiren kümelerin, gerek sektör tarafından gerekse de kamu nezdinde sahiplenilmesi ve desteklenmesi gerektiğini ifade eden uzmanlar, bu alanda hem ulusal hem de uluslararası iş birliği faaliyetlerinin artırılmasının önemini anlattı. Pandemi şartlarında gerekli hazırlıkların tabandan yapılması, bu zor günler sonrası çıkış aşamasında daha kapsamlı global iş birliklerine yoğunlaşılması gerektiğine işaret eden uzmanlar, daha geniş bir açıdan bakıldığında da sektörün daha kapsamlı bir şekilde tabandan başlayarak örgütlenmesini güçlendirmesi, sağlık politikalarında ve ekonomisinde yetkin aktif düşünce kuruluşları haline dönüşmeleri gerektiğinin altını çizdi. YÜKSEK KATMA DEĞERLI ÜRÜNE ODAKLANILMALI Bir çok sektörde olduğu gibi, sağlıkta da yüksek katma değerli ürün Ar-Ge yetkinliklerini geliştirmeye ve bunların da üretimine geçmeye ihtiyaç duyulduğu ifade edilirken, hızla artan sağlık hizmeti ve yaşlanan nüfus baskısı ile artması beklenen harcama ve cari açığı başka türlü çözmenin mümkün olmadığı vurgulandı. Toplantıda, sağlık sektörünü dünyaya entegre edecek bir tablonun oluşabilmesi için sektör temsilcilerinin katılımıyla aşağıdaki 10 hedef konusunda görüş birliğine varıldı. 1-Sağlık teknolojileri odaklı kuluçka merkezlerine duyulan ihtiyaç 2-Öngörülebilir/saydam bir sağlık sistemine dönüşmek 3-Global iş birlikleri için tabandan örgütlenme 4- Altyapıları destekleyici girişimler oluşturulmalı 5-Bölgesel mükemmeliyet merkezleri kurulmalı 6-Disiplinlerarası çalışma gerekliliği 7-Kamudaki verinin ortak kullanıma açılması 8-Yüksek katma değerli ürüne duyulan ihtiyaç 9-Regülasyonların yeniden düzenlenmesi 10-Global pazardan alınan payın artırılması COVID-19 KONULU TOPLANTI SANKO Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekan Yardımcısı / Lisansüstü Eğitim Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Ayşen Bayram’ın moderatörlüğünü üstlendiği “COVID-19 Ar-Ge Stratejileri Ortak Akıl Toplantısı” ise TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal, Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi / İbni Sina Hastanesi Başhekim Yardımcısı Prof. Dr. Alpay Azap, Araştırmacı İlaç Firmaları Derneği Denetleme Kurulu Üyesi ve Yenilik Politikaları Stratejik Yönetim Komitesi Başkanı / Janssen Türkiye Genel Müdürü Demet Russ, Jackson Laboratuvarı Genomik Tıp Bölümü Profesörü Prof. Dr. Derya Unutmaz, Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Tıbbi Viroloji Bilim Dalı Başkanı / Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Bilimsel Danışma Kurulu Üyesi Prof. Dr. Kenan Midilli, İstanbul Medipol Üniversitesi Uluslararası Tıp Fakültesi Moleküler Tıp ve Biyoteknoloji AD Başkanı / Sağlık Bilim ve Teknoloji Araştırma Enstitüsü İlaç Keşif ve Geliştirme Merkezi Müdürü Doç. Dr. Mustafa Güzel, Koç Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Başkanı / Koç Üniversitesi İş Bankası Enfeksiyon Hastalıkları Araştırma Merkezi Direktörü Prof. Dr. Önder Ergönül, Bilkent Üniversitesi UNAM- Malzeme Bilimi ve Nanoteknoloji Araştırma Enstitüsü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Urartu Özgür Şafak Şeker ve Turkishtime Yönetim Kurulu Başkanı Filiz Özkan yer aldı. Ortak akıl toplantısında; Ar-Ge faaliyetlerine her zamankinden daha fazla ihtiyacımızın olduğu pandemi döneminde, özellikle sağlık sektöründe yürütülecek yenilikçi yaklaşımlara, eskisinden daha fazla gereksinim duyulduğuna dikkat çekildi. Aşı, tanı ve teşhis gibi alanlarda yapılacak çalışmaların daha da önem kazandığı pandemi sürecinde, sağlık sektöründeki tüm paydaşların bir araya gelerek, bitmeyen felaket olarak yorumlanan COVID-19’a karşı birlikte mücadele etmesi gerektiğine işaret edildi. Tıpta araştırmaların desteklenmesi için başta hayvan deneyleri olmak üzere altyapıları destekleyici girişimlerin yapılması gerektiği vurgulanırken, sağlık sektörünü çevreleyen ekosistemin etkin ve inovasyona elverişli hale getirilmesi için hedeflenen ürün ve hizmetlerde disiplinlerarası çalışılması gerektiği üzerinde duruldu. COVID-19 süreciyle birlikte hem Ar-Ge projelerinin fonlanması, hem de bu konuda yetişmiş insan gücüne katkı sağlanması için ciddi anlamda mükemmeliyet merkezlerinin geliştirilmesi gerektiğini belirten uzmanlar, bununla ilgili bakanlıklar arası ciddi bir koordinasyonun oluşturularak, özellikle bulaşıcı enfeksiyon hastalıkları ile ilgili icracı bir kurumun olması gerektiğinin altını çizdi. COVID-19’LA MÜCADELEYI BAŞARILI KILACAK 10 HEDEF Toplantıda, sağlık sektörünün COVID-19 ile mücadelesini başarılı kılabilecek bir tablonun oluşabilmesi için sektör temsilcilerinin katılımıyla aşağıdaki 10 hedef konusunda görüş birliğine varıldı. 1-Yeni iş birliği modelleri ihtiyacı 2-Belli bir kapasitenin belli dönemler için oluşturulması 3-Planlamanın doğru yapılması 4-Mükemmeliyet merkezlerine duyulan ihtiyaç 5-Genç neslin bilime özendirilmesi 6-Uzun ve sürdürülebilir Ar-Ge stratejilerinin ortaya konulması 7-Birlikte geliştirme modelinin benimsenmesi 8-Yüksek standartlarla küresel bakış açısı 9-Tüm paydaşların içinde olduğu güçlü bir ekosistem 10-Geleceğe yönelik sağlam bir alt yapının oluşturulması