SANKO Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mustafa Yıldırım, kanserde erken teşhisin, tedavinin temelini oluşturduğunu söyledi. Prof. Dr. Yıldırım, 4 Şubat Dünya Kanser Günü nedeniyle yaptığı açıklamada, kanserin dünyanın karşı karşıya kaldığı bir sağlık sorunu olduğunu anımsatarak, “Kanser, dünyada ölümlerin yaklaşık altıda birinin, ülkemizde ise beşte birinin sebebidir” dedi. SANKO Üniversitesi Hastanesi İç Hastalıkları / Tıbbi Onkoloji Uzmanı da olan Prof. Dr. Yıldırım, kanserin bulaşıcı olmayan hastalıklar arasında, tüm gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler açısından büyük bir yük oluşturduğuna vurgu yaptı. Yılda yaklaşık yedi milyonun üzerinde insanın kanser nedeniyle hayatını kaybettiğini belirten Prof. Dr. Yıldırım, dünya genelinde her yıl tahmini 10 milyon yeni vakayla karşılaşıldığının altını çizdi. TÜRKİYE’DE DURUM Ülkemizde görülen kanser konusuna değinen Prof. Dr. Yıldırım, “Sırasıyla erkeklerde akciğer, prostat, kolorektal ve mesane; kadınlarda ise meme, tiroit, kolorektal ve uterus kanseriyle sık karşılaşmaktayız” ifadelerini kullandı. KANSERİ OLUŞTURAN FAKTÖRLER Ülkemizde ve dünyada ölüm nedenleri arasında ikinci sırada kanserlerin yer aldığını anımsatan Prof. Dr. Yıldırım, kanserin herkesi etkilediğini bildirdi. Kanserde yaşam kayıplarının risk faktörlerine değinen Prof. Dr. Yıldırım, özetle şu bilgileri paylaştı: “Tütün tüketimi, aşırı kilo ya da şişmanlık, meyve ve sebze tüketiminin az olması, fiziksel aktivitenin yetersizliği, alkol kullanımı olmakla birlikte, ölümlerin yüzde 22’lik kısmını oluşturan tütün en önemli risk faktörüdür. Bunların yanında HPV ve hepatit gibi virüsler düşük ve orta gelirli olarak sınıflandırılan ülkelerde görülen kanser nedenlerinin yüzde 25’lik kısmını oluşturur. Risk faktörlerinden kaçınarak ve mevcut kanıta dayalı önleme stratejilerini uygulayarak kanseri yüzde 30-50 oranında önleyebiliriz. Erken tanı ve uygun tedavi seçenekleriyle birçok kanseri iyileştirme olasılığı bulunmaktadır.” KANSERDEN KORUNMAK İÇİN NELER YAPABİLİRİZ? Kansere yol açtığı düşünülen faktörlerden uzak durmanın, henüz kanserleşmemiş (prekanseröz) lezyonların kanserleşmesinin önlenmesinin kanserden korunmada çok önemli olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Yıldırım, şu noktalara dikkat çekti: “Tütün ve tütün ürünleri tüketmeyin ve tüketilmesine izin vermeyin. Haftada 3- 5 gün düzenli egzersizi ihmal etmeyin, aşırı kilo almaktan sakının. Mümkünse günlük 4-5 porsiyon meyve ve sebze tüketmeye özen gösterin, diyette doymuş yağ miktarını en aza indirin. Günlük bir defa düşük doz aspirin alın (kolon kanserine karşı), alkol tüketmeyin ya da en aza indirmeye çalışın. Güneş yanıklarından ve uzun süreli güneş banyolarından kaçının.” KANSERDE ERKEN TANI Bazı kanser türleri için erken tanı olanaklarının bulunduğuna işaret eden Prof. Dr. Yıldırım, sözlerini şöyle tamamladı: “Kanserin kontrol altına alınmasında korunma ile başlayan tarama ve kanserli hastanın terminal dönemde palyasyonuna kadar uzanan süreçte toplumun ve hekimlerin eğitimi temeldir. Başarı için, multidisipliner (disiplinler arası) yaklaşım büyük önem taşır.”