Kahramanmaraş’ın depremselliğiyle ilgili yıllardır yetkilileri uyaran Jeoloji Mühendisleri Odası Kahramanmaraş İl Temsilcisi Mehmet Kuruçay, adım adım Kahramanmaraş depreminin yaklaştığını fakat şehirde kentsel dönüşüm ve depreme hazırlık adına bir çalışmanın yapılmadığına dikkat çekti. DEPREMİ GÜNDEMDEN DÜŞÜRMEMELİYİZ Depremlerin, meydana gelen her büyük depremlerin yıl dönümünde hatırlandığını dile getiren Kuruçay bunun yanlış olduğunu, Kahramanmaraş’ta depreminin gündemden düşmemesi gerektiğinin altını çizdi. Kuruçay “tüm bilim adamları Doğu Anadolu Fay Hattı üzerinde bulunan yerleşim yerlerinin isimlerini vererek deprem olacağını söylüyor. Bir Jeoloji Mühendisi olarak bizde yıllardır Kahramanmaraş’ta deprem olacağını deklare ediyoruz. Deprem olacağını bilmek için bilim adamı olmaya gerek yok, geçmiş yıllardaki deprem eşit yıllarına bakarsanız bu fay hattının deprem ürettiğini ve bir daha üreteceğini bilirsiniz. Dünyanın en gelişmiş ülkelerinde olmadığı gibi bizde sadece tarih ve saat veremiyoruz. Ama depremin olacağını biliyoruz. Buna rağmen o kadar uyarılarımıza rağmen bir çalışma yapılmaması ve aksine alüvyon zeminlere yüksek kat binaların yapımına izin verilmesini şaşkınlıkla izliyoruz.” Dedi. BOZUK ZEMİNE BİNA TAŞITTIRAMAZSINIZ 2012 yılında yapılan ve uygulamaya konulan İmar Planının yanlışlıklarla dolu olduğunu bunun da değiştirilemez anlamına gelmemesi gerektiğine vurgu yapan Jeoloji Mühendisleri Odası Kahramanmaraş İl Temsilcisi Mehmet Kuruçay, Alüvyon zemine bina yapmanın bir çok kriteri olduğunu bu kriteri yerine getiren bina sayısının ise bir elin parmağını geçmeyecek sayıda olduğunu belirtti. Şehirde gerçekleştirilen kentsel dönüşüm çalışmalarında nedense altında işyeri olmayan binaların uygulamaya alındığını ve bu uygulamaya da kentsel dönüşüm demenin yanlışlığına vurgu yapan Kuruçay, “Uygun olmayan zeminler üzerinde de önlem alınarak, toprağı killi veya sulu zeminli alana binayı taşıttırmamızsınız. O zemine çift kazık yapacaksınız, kazıklı temeller yapacaksınız. O binanın yükünü arsanın altındaki ana kayayı bularak kazıklama yöntemiyle o kayaya taşıttıracaksınız. ALIÇSEKİ BÖLGESİNDE GÜVENLE OTURULUR Kahramanmaraş’ta imar planı bu şekilde iken tuttuk Alıçsekisine 4 katlı bina yapımına müsaade edilmiş. Halbuki Alıçsekisi bölgesinin zemini sağlam şehir içindeki alüvyon zemine 14-15 hatta 17 kat veriyorsunuz, zemini sağlam Alıçseki bölgesine 4 kat veriyorsunuz. Gayberli’nin zemini kayıyor diye istimlak ediyorsunuz hemen altına 10 kat veriyorsunuz. İmar Planındaki yanlışlıkların bir an önce düzelmesi lazım. KUZEY ÇEVRE YOLU BİR AN ÖNCE BİTİRİLMELİ Kuzey Çevre yolunun yapılmasıyla zemini sağlam olan Alıçseki bölgesinde yapılaşmanın önün açılması gerekir. O bölgelerin zemini sağlam, 4 katlı değil yüksek kat yapabilirsiniz. Kuzey Çevre yolu bitirilmeli hatta Kozlu Dere istikametine devam ettirilmeli ve vatandaşlarımızın yapı yaparak güvende oturmaları sağlanmalı. Alüvyon zemin üzerine imar açacağınıza burada açmak daha mantıklı. Bir alana ne kadar kat yapılacağı ile ilgili çalışmalar bellidir. Bu çalışmayı hararetle başlatmanız lazım.” Dedi. DEPREM OLUNCA KONULAR AKLIMAZ GELİYOR Jeoloji Mühendisleri Odası Başkanı Mehmet Kuruçay, depremin deprem olduğu zaman aklımıza gelen bir durum olduğunu belirterek şöyle konuştu: “Şimdi maalesef biz bu konuları Deprem olunca aklımıza geliyor. Deprem olunca bir anda oradaki televizyonlardaki canlı yayında ve vatandaşların mağduriyetini anlatıyorlar. Amerika, Japonya dünyanın en gelişmiş teknolojilerine sahip 2 ülkesi. Amerika ile Japonya da dünyada deprem ihtimali olan iki tane devlet. Her gün olur ama hiç kimsenin burnu bile kanamaz. Duvarlardaki panolar düşer, masalarda ufak tefek eşyalar düşer. Can kaybı kesinlikle olmaz. BİZİMİ EKSİĞİMİZ YASANIN DELİNMESİ Bunlar böyle bir ülke. Böyle bir teknolojiye sahip iki ülke. Hala depremin ne zaman olacağı ile ilgili teknoloji geliştirilemedi. Amerika Kaliforniya’da dünyanın en büyük tehlikeli faydalardan bir tanesi var. Amerikalılar orada fay kanunu çıkarttı. Kaliforniya’da fay yasası var. Fay yasanı içinde yapılan bütün yapılaşmaların özellikleri bellidir. Bu özellikte yapı yapabilirsin. Tek katlı, 2 katlı,3 katlı her neyse oradaki durumuna göre. Ne yapılması gerekiyor? Kanunda belirlemiş. Dolayısıyla belediyeler, encümen üyeleri, herhangi bir teşkilat buradaki yasayı delip orda 4 kat yapılacak yere 8-10 kat, iki kat yapılacak yere 5 kat 6 kat yapı yapamıyor. KAHRAMANMARAŞ’TA UYGUN ZEMİNE UYGUN BİNA YAPILMIYOR Bizim ülkemizdeki en büyük eksikliklerden bir tanesi şudur. Örneğin Kahramanmaraş Belediyesi veya Adana Belediyesi, ülkemizdeki tüm belediyelerin tamamında imar planları hazırlanır. İmar planları hazırlanırken bir yerin depremsellik ile ilgili imara esas jeolojik, jeoteknik raporlar hazırlanır. Jeoloji mühendisleri sondajlarla jeofizik çalışmalarla imar uygun olup olmadığını tespit ederler. Derler ki, şuralar uygun, şuralar uygun değil, şuralarda önlem alınarak yapılabilecek yerlerdir diye, haritalarda belirlenir. Verilen imar kanununda vardır. Bunları bu şekilde olması gerekir. KAHRAMANMARAŞ’TA DURUM NEDİR? Kanunda bu böyle; imar kanuna göre, sen imar açacağın yerlere bu yolu takip ederek tespit etmek zorundasın. Bizim Kahramanmaraş’ımızdan kendimizden bakalım. İmara açılan yerler belli. Şimdi siz burada belediyeler, çok basit bir örnek veriyorum. Herkese de anlattım. Bunu size anlatıyorum. Biz Gayberli Mahallesi'ne bütün binaları kentsel dönüşüm ile yıktık. Yerine Millet 15 Temmuz Millet Bahçesi yaptık. Kentsel dönüşümden temizlediğimiz yerin 50 metre yolun altında, 10 katlı bina ruhsatı verildi. Ve şu anda orası imar planında 10 kat. hatta ve hatta arazinin daha fazla kata sahip serbest olan yerleri varmış. Böyle bir imar uygulaması olmaz. KAHRAMANMARAŞ’TA DEPREMİN NERDE OLACAĞINI BİLİYORUZ AMA SAATİNİ BİLMİYORUZ Üniversite kavşağında veyahut ta, Sümbüllü kavşağında oralarda ki zemini iyi araştırıp, bölgesel olaraktan, lokal olarak, orada olumsuz bir yer varsa orayı araştırmanız lazım. Yapamazsınız! Alüvyon zemin üzerine, 8 katlı 10 katlı bina yapamazsın. Bahçelievler dediğimiz iki katlı evler vardı. Bir bodrum vardı bir de bir kat ev vardı. Niye böyleydi burası, o zamanlarda insanlar demiş ki, alüvyon zemin üzerine yüksek katlı binalar yapılmaz. Yapılmamış ve Bahçelievler olmuş burası. Biz şu anda Bahçelievler’de alüvyon zeminlerin üzerinde 8 katlı 10 katlı binalar yapıyoruz . Deprem diyor ki Kardeşim ben olacağım, Kesinlikle olacağım. Biz bilimsel olarak depremin nerede olacağını yüzde 99 değil. Yüzde 100 biliyoruz. Depremin nerde olacağını kesinlikle biliyoruz. Ama depremin saniyesin, saatini, gününü, ayını, yılını bilemiyoruz. İKİ ÖRNEK ÇOK ÖNEMLİ Bakın iki örnek verdim. Amerika ve Japonya. Japonya, depremi önceden bilen bir alet olsa yapar. Çünkü kendileri çok tehlikede. Niye tehlike içerisinde yaşasın. Yeryüzünde hiçbir yerde hiçbir teknolojide deprem oluyor diye bir teknolojik alet yok. Amerika demiş ki bir fayı üzerinde burada deprem oldu ve olacak. Onlar zamanı bulmuşlar. 7,5 şiddetinde deprem olmuş ve büyük hasarlar görmüşler. Ona göre kanun ve yasa çıkarmış. KAHRAMANMARAŞ’TA İMAR PLANINDA, ALTINDA BİR NOTLA DEĞİŞİKLİK YAPABİLİYORSUNUZ! Bizim planlarımız kadar oynanan, Kahramanmaraş'ın imar planı kadar oynanan bir daha şehir imar planı ben bilmiyorum. Erzincan 1939'da Varto depremi oldu. Erzincan’da 1994’te daha deprem oldu. Şehrin imar planı yeniden düzenlendi. Caddeler ve sokaklar ip gibi. İki katlı evler yaptılar. Bizde nasıl? Sen Kahramanmaraş’ta, caddelere bir bak. İp gibi cadde göremezsin. İp gibi olan cadde çok nadirdir. Bir sokak gidiyor bir değişiklik. Bir bakıyorsunuz 8 katlı bir bakıyorsunuz, hemen yanında iki katlı. BİZDE BİR MAHALLENİN BİR YARISI 8 BİR YARISI 10 BİR YARISI İSE 2 KATLI Bu neyin nesidir? Yani yolun bir tarafı 2 katlı bir tarafı 4 katlı bir tarafı 8 katlı. Böyle bir şey olmaz. Buradan ben şunu çıkarıyorum. Biz Kahramanmaraş'ın nerde hangi tür binaların yapılacağını ile ilgili bizim araştırmalarımız doğru değil. Açık ve net olarak söylüyorum. Doğru değil. Ha kimse de demezsin ki ya bunu ben yapmadım. Bunun filan yaptı demesin. Bu şehirdeki yapılan yanlışlıklar, 4 katlı 2 katlı yapılacak yere 8 kat yapanlar. 8 katlı yapacak yere, 17 Kat yapanlar, 12 kat yapan insanlar Adana'dan gelmedi, Kayseri'den gelmedi, Adıyamanlı gelmedi, veyahut ta havadan helikopterle inmedi. Bizim insanlarımız yaptı. Bizim ovada bir sürü gecekondu mahalleleri var. Onlara Allah korusun, deprem olduğun da, ne olacak? Alüvyon zemin üzerinde binaları var. Temel de yok! Vatandaş oraya geldi. Sizde müsaade ettiniz. Niye müsaade ettiniz? Kimi suçlayacağız? Şehirde bir an önce bir seferberlik başlatılmalı, deprem konusunda halkımız bilinçlendirilmeli, kentsel dönüşümü aslına uygun olarak yapmak zorundayız. Depreme dayanıklı olmayan binaları, zemini sağlam alanlara taşımalıyız” dedi.