(Şehzâde Mehmed Şevket Efendi ve Alimlerin Reisi Şeyh Mehmed Fehmi Efendi Hazretleri)

Kıymetli dostlar, gördüğünüz fotoğrafta sağdaki zât-ı muhterem, Sultan Abdülazîz Han'ın oğlu Şehzâde Mehmed Şevket Efendi Hazretleri, soldaki zât-ı şerif ise şehzadenin hocası Hazret-i Şeyh Mehmed Fehmi Efendi'dir (İktisat Alimi Sabri Ülgener'in babası). Kıymetli dostlar lütfen şehzâdenin, hocasının yanında ki edebine dikkat ediniz. Zaten bu paylaşımı da edebin suret bulmuş halini görmeniz ve feyiz almamız için kaleme almış bulunmaktayım. Fotoğraf bizlere Osmanlı'nın bilidiği ama günümüz insanlarının büyük çoğunluğunun unuttuğu bir gerçeği hatırlatıyor: Âlime hürmet, el-AIîm olan Allah'a hürmettir. Tam da bu noktada sizlere fotoğrafta ki zât-ı şeriflerin biyografilerini kısaca arz etmek isterim. 

Şehzade Mehmed Şevket Efendi (d. 5 Haziran 1872-ö. 22 Eylül 1899, Dolmabahçe Sarayı): Hanlar hanı, cihan hükümdarı Sultan Abdülaziz Hazretlerinin 4. oğludur. Muhterem validesi Neşerek Kadın Efendi'dir. 3 Nisan 1890'da Fatma Rûy-i Nâz Hanım Efendi ile evlenmiştir. Bu evlilikten Şehzade Mehmed Cemaleddin Efendi dünyaya teşrif etmiştir. Türk Musikisi ile de uğraşan şehzademizin yoluyla Sultan Abdülaziz'in erkek nesli, günümüze gelmiştir. Şehzade Efendi ayrıca Sultan Abdülhamid Han Hazretlerinin cuma selamlıklarında askerleri teftiş heyetinde de bulunmuştur.

Hazret-i Şeyh Mehmed Fehmi Efendi:

Kıymetli dostlar, hazretin babası Ahmed Ziyâeddin Gümüşhânevî’nin halifelerinden İsmâil Necâti Efendi'dir. Hayatı İstanbul’da geçmiştir. Kur’an’ı ezberledikten sonra 1876’da Beyazıt Camii müderrisi olan babasının derslerini takip etmiş ve 30 Aralık 1892’de icâzet almıştır. Sultan Abdülaziz’in oğlu Şehzade Şevket Efendi’ye hocalık da yapmıştır. 1902’de Beyazıt Camii’nde müderrislik görevine başlamıştır. 1910’da Dârülfünûn-i Osmânî Ulûm-i Şer‘iyye ve edebiyat şubelerine fıkıh ve ardından Arap edebiyatı muallimliğine getirilmiş, bir ay sonra da Galatasaray Mekteb-i Sultânîsi Arapça muallimliğine tayin edilmiştir. Burada ayrıca kelâm dersi de okutmuştur. 1911’de Dârülfünun Ulûm-i Hukukıyye Şubesi’nin Mecelle muallimliği de kendisine verilmiştir. Dostlar, Süleymaniye Medresesi fıkıh usulü müderrisliğine de tayin edilen Mehmed Fehmi Efendi Hazretleri 1916’da başladığı huzur dersleri hocalığı vazifesini 1919 yılına kadar sürdürmüştür. Dârü’l-hilâfeti’l-aliyye Medresesi’ndeki görevi yanında 1918’de buranın umumi müfettişliğine de getirilmiştir. 1919’da Defter-i Hâkanî-i Şer‘î memurluğuna nakledilmiş, arkasından tekrar umum-i müfettişlik görevine dönmüştür. Sultan Vahideddin tarafından 1922’de üçüncü rütbeden Mecidî nişanıyla taltif edilmiştir.1924 yılındaysa Cumhuriyet devrinin ilk İstanbul müftüsü olmuş, 20 Nisan 1943’te İstanbul’da vefat etmiştir. Naaşı Edirnekapı Şehitliği’ndeki aile sofasına defnedilmiştir. Mehmet Fehmi Ülgener’in Emine Behice Hanım’la 1892 yılında yaptığı evlilikten iki çocuğu olmuştur. Tanınmış İktisat Profesörü Sabri Fehmi Ülgener, onun oğludur. İslâmî ilimlerde babası İsmâil Necâti Efendi’nin iyi bir takipçisi olan Mehmet Fehmi Ülgener Efendi onun gibi zâhirî ve bâtınî ilimlerde derinleşmiştir. Arapça ve Farsça’ya vâkıf, ayrıca hüsn-i hatta meraklı idi. Ünlü Hattat Sâmi Efendi’den meşkettiği ta‘lik yazıda maharet sahibiydi. Nakşibendî-Hâlidî şeyhi olan babası vasıtasıyla Nakşibendîliğede intisap etmişti.