Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan başkanlığında toplanan Kültür ve Sanat Politikaları Kurulu, Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödüllerinin sahiplerini belirledi.
VEFA ÖDÜLÜ MEHMET AKİF ERSOY'A VERİLDİ
2018 Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödüllerinin, tarih ve sosyal bilimler alanında Mehmet İpşirli'ye, sinema alanında Türker İnanoğlu'na, müzik alanında Erol Sayan'a, sanat/fotoğraf alanında İzzet Keribar'a, vefa ödülünün ise Mehmet Akif Ersoy'a verilmesi uygun görüldü.
MEHMET İŞPİRLİ KİMDİR?
1944 yılında Kayseri'de doğdu. 1970 yılında İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Osmanlı Müesseseleri ve Medeniyeti Tarihi Anabilim Dalından mezun oldu. 1971-1976 tarihleri arasında Edinburgh Üniversitesi'nde doktorasını tamamladı. 1976'da mezun olduğu anabilim dalında asistan olarak göreve başladı.
1982'de "Osmanlı İmparatorluğunda Kadıaskerlik Müessesesi" adlı tezle doçentliğe, 1988 yılında "Diplomatik Açıdan Mahzar" adlı çalışmasıyla profesörlüğe yükseldi. 1990 yılında Amerika Birleşik Devletleri'nde, 1991'de Londra'da arşiv ve kütüphanelerde araştırmalarda bulundu. 1994-95 akademik yılında Kuala Lumpur'da International Institute of Islamic Thought and Civilization'da araştırma yaptı ve dersler verdi. Halen Edebiyat Fakültesi Arşivcilik Bölümünde öğretim üyeliği yapmaktadır.
TÜRKER İNANOĞLU KİMDİR?
Türker İnanoğlu 18 Mayıs 1936'da Safranbolu'da dünyaya gelir. Babası Abdülhamit'in huzur hocası Mustafa Lütfi Efendi'nin oğlu Dr. Hakkı Nevin, annesi Safranbolu eşrafından Çizmecioğlu ailesinin kızı Nazmiye Hanım'dır. Türker İnanoğlu'ndan sonra aileye Sezer ve Berker ikizleri katılır, ama Sezer 3 aylıkken vefat eder. Türker İnanoğlu'nun yaşamının ilk 15 yılı Safranbolu ile İstanbul arasında geçer. Okul ve ilk gençlik yıllarında İnanoğlu'nun en büyük tutkularından biri futbol ve sinemadır. Futbolculuk yönünü okul takımlarında ve semt kulüplerinde sürdüren İnanoğlu, lise eğitimi sonrasında devam ettiği Tatbiki Güzel Sanatlar Akademisi grafik bölümündeki yüksek öğrenimini tamamlamadan çok sevdiği sinema mesleğine geçer.
Ö. Lütfi Akad ve Nişan Hançer'e 9 filmde asistanlık yapar. 1959 yılında "Senden Ayrı Yaşayamam" adlı filmle yönetmenliğe başlar. Yeşilçam'da çeşitli yapımcılara 10 adet film çektikten sonra 1960'ta kendi şirketi Erler Film'i kurar ve Erler Film bünyesinde bugüne dek 200'ün üzerinde siyah-beyaz ve renkli film çeker. Bunlardan 21 adedi Yunanistan, İtalya, İran ve Hong Kong'la yapılan ortak yapımlardır. Ayrıca ülkemizde uzun metraj ve belgesel çekimleri yapan Amerikan, Japon, Fransız ve Alman yapımcıların yürütücü yapımcılığını da üstlenmiştir. Erler Film ülkemizde şu anda halen faaliyet gösteren en eski ve en uzun ömürlü film şirketidir. Türker İnanoğlu bugüne dek 66 adet uzun metraj sinema filmine yönetmen olarak imza atmıştır.
İnanoğlu 1963 yılında yedek subay öğretmen olarak askerlik hizmetine başlar. Taksim ve Hacıhüsrev'de ilkokul öğretmenliği yapan Türker İnanoğlu vatani görevinin kıta hizmeti bölümünü ise Ezine'de tamamlar. 1964 yılında Filiz Akın'la evlenir. Çiftin, ileride çocuk yıldız olarak "Yumurcak" filmleriyle ünlenecek İlker adlı bir oğulları olur. Ancak evlilikleri on yıl sürecek ve çift 1974'te ayrılacaktır. 1975 yılında ise Türker İnanoğlu halen evli olduğu Gülşen Bubikoğlu ile yaşamını birleştirir. Bu evlilikten kızları Zeynep dünyaya gelir.
İnanoğlu 1979 yılında Ulusal Video şirketini kurarak Türkiye'de ilk kez video olayını başlatmıştır. Yurt içinde ve yurt dışında Ulusal çatısı altında yer alan 1.860 adet video kulübü ile yerli filmlerin videokaset olarak dağıtımını sağlamış, böylelikle Türk sinemasının çok büyük bir krizden geçtiği dönemde Yeşilçam'ın 5 yıl boyunca nefes almasını sağlamıştır. İnanoğlu 1985 yılında televizyon programları hazırlamak amacıyla bir stüdyo kurdu ve böylelikle, o dönemde Türkiye'deki tek yayın kuruluşu olan TRT'ye "Bir Başka Gece", "Hodri Meydan", "Gecenin Getirdikleri" gibi haber ve eğlence programları hazırladı. Daha sonra özel televizyonların ülkemizde yayına girmesi ile Star TV, Show TV, Kanal 6, ATV ve Kanal D yayın kuruluşlarına da 10.000 saatin üzerinde program hazırladı.
1987 yılında "İcraatın İçinden" adlı programı dönemin başbakanı Turgut Özal ile başlatan İnanoğlu, Yıldırım Akbulut ve Mesut Yılmaz'ın başbakanlık dönemlerinde de aynı programın yapımcılığını sürdürdü. 1994 yılında ATV Televizyonu'nun yönetim başkanlığını üstlenen İnanoğlu, bu kanalın çok büyük aşama yapmasına önemli katkıda bulunmuştur. Öte yandan Süper Kanal adıyla yayın yapan bir de kanal kurmuştur. Bu kanal halen Kanal D adına "Dream TV" adıyla müzik yayını yapmaktadır.
Geçmiş yıllarda Beyoğlu Saray, Beşiktaş Yumurcak, Kadıköy Reks, Karagümrük Hakan, Bakırköy Ünverdi, Ankara Akay Dedeman ve Bahçelievler Dedeman sinemalarının işletmeciliğini yapan, halen Beyoğlu Atlas, Şişli Kent, Kavacık Boğaziçi ve Maslak TİM Sinemaları'nın sahibi olan İnanoğlu, 2005 yılında İstanbul Maslak'ta yer alan, içinde dev sahneli 1.820 kişilik büyük bir salon, 300 kişilik bir tiyatro salonu, 5 salonlu sinemalar kompleksi, toplantı salonları, restoran, café-bar ve hediyelik eşya dükkanlarının yer aldığı ve müzikaller, gösteriler, konserler, kongre, lansman ve konferansların düzenlendiği TİM – Türker İnanoğlu Maslak Show Center'ı Türkiye'ye kazandırmıştır. İnanoğlu, filmcilikle ilgili meslek birlikleri, dernekler ve İstanbul Ticaret Odası meslek komitelerinde uzun yıllar yöneticilik yapmıştır. 1960'lı yıllarda Filmciler Cemiyeti Yönetim Kurulu Üyeliğiyle başlayan dernekçilik faaliyetlerini, 1973 yılında 8 arkadaşı ile birlikte kurduğu Türk Filmciler Derneği'nde sürdürdü. Ancak dernek 1980 yılında, İnanoğlu'nun dernek başkanı olduğu sırada kapatıldı. Bunun üzerinde 1982 yılında FİYAP – Film Yapımcıları Derneği'ni kurdu ve uzun süre başkanlığını yaptı. Daha sonra devletin öncülüğünde kurulan SE-SAM'ın kurucu üyesi ve ilk başkanı oldu. 14 sene aralıksız olarak sözü geçen bu dernek ve birliklerin başkanlığını yapan Türker İnanoğlu, bu süre içinde Türk sineması için gerekli birçok kanunun çıkartılması ve mesleki düzenlemelerin yapılmasında öncülük etmiştir. Halen SE-SAM Sinema Eseri Sahipleri Meslek Birliği'nin onursal başkanı olan Türker İnanoğlu'nun yaşamı mesleki başarı ve ödüllerle doludur. Antalya Altın Portakal Film Festivali, İzmir Belediyesi İzmir Fuarı İdaresi, İstanbul Kültür ve Sanat Vakfı ve Kültür Bakanlığı başta olmak üzere birçok özel ve tüzel kurum ve kuruluştan gerek filmleri, gerek çalışmaları, gerekse hizmetleri nedeniyle aldığı ve aralarında yaşam boyu onur ödülleri de bulunan onlarca ödülün sahibidir.
Türker İnanoğlu 1997 senesinde TÜRVAK – Türker İnanoğlu Sinema Vakfı'nı kurarak yapımcılığını üstlendiği tüm filmleri ve hakları kendisinde olan TV programlarını bu vakfa devretmiştir. Vakıf, ihtiyaç sahibi sinema çalışanları ve onların ailelerine maddi yardımda bulunmakta, üniversitelerin sinema ile ilgili bölümlerinde okuyan ihtiyaç sahibi öğrencilere burs vermektedir. İnanoğlu, ayrıca 16 derslikli bir ilköğretim okulu ile sinema – televizyon konusunda eğitim veren TÜRVAK – Sinema Televizyon Eğitim Merkezi'ni kurmuştur.
Türkiye'de türünün ilk ve tek örneği olan TÜRVAK – Sinema Tiyatro Müzesi'ni de kuran Türker İnanoğlu, TÜRVAK Kitapları adı altında çeşitli eserler yayınlamıştır: Sinema ve televizyon yayınları hakkında çeşitli gazete ve dergilerde yayınlanmış makalelerini bir araya getiren "Sinema-TV Üzerine Denemeler", kitabın basıldığı 2004 yılına kadar Türk sinemasında üretilen filmlerin tamamına yakınının afişlerini bir araya getiren "5555 Afişle Türk Sineması", İnanoğlu'nun biyografik perspektifinden ülkemizin sinema, televizyon, sanat ve kültür hayatı ile sektörün teknolojik gelişim sürecinin sergilendiği "Bay Sinema", vb. Yaşam öyküsü TRT, CNN, ATV, NTV, Show TV televizyonlarınca hazırlanan biyografik programlarda ele alınan İnanoğlu'nun hayatı, Giovanni Scoglamillo'nun usta kaleminden yayınlanan "Bay Sinema" adlı kitapta detaylı olarak anlatılmaktadır.
EROL SAYAN KİMDİR?
Erol Sayan. Bestekâr. Çankırı endüstri Meslek lisesi mezunu. 1961'de Ankara Radyosu sanatçı sınavını kazandı. Dr. Recai Özdil 'den aldığı armoni bilgisini bestelerine uyguladı. Bestekâr İsmail Baha Sürelsan 'ın uzun yıllar kendi evinde sürdürdüğü akademik müzik çalışmalarına iştirak etti.
İZZET KERİBAR KİMDİR?
1936 yılında İstanbul'da doğan İzzet Keribar, genç yaşından itibaren fotoğrafa karşı ilgi duydu ve 1957 de askerliğini yapmak üzere gittiği Kore'de, bir yıl boyunca fotoğraf çekerek, tekniğini ve deneyimini geliştirdi. Büyük bir aradan sonra, 1980 yılında, fotoğrafa tekrar yöneldi. O yıldan beri yurt içinde ve yurt dışında fotoğraf amaçlı geziler düzenlemekte ve yoğun olarak fotoğraf üretmeye devam etmektedir. Sahibi olduğu Türkiye ve dünya fotoğrafları arşivi, ülkemizin en önemlilerinden biridir.
İzzet Keribar, IFSAK'ın onur üyesidir. Uluslararası Fotoğraf Federasyonu tarafından 1985 yılında A.Fiap ( Sanatçı ), 1988 yılında da E.Fiap (Ekselans) unvanları ile onurlandırılmıştır. 1982 yılından beri, yurt içinde ve yurt dışında çok sayıda kişisel fotoğraf sergisi ve dia gösterisi gerçekleştiren Keribar, İfsak'ta fotoğraf kurslarına hocalık yapmakta, Türkiye'de yapılan fotoğraf yarışmalarının jürilerinde sık sık yer almaktadır. Yurt içinde ve yurt dışındaki fotoğraf yarışmalarında birçok ödül sahibi olan Keribar, son yıllarda, fotoğrafçılığı profesyonel bir meslek olarak yürütüyor ayrıca fotoğrafçılığın Türkiye gelişmesi için ve Türkiye'nin yurt dışında en iyi yönleriyle tanınmasına yardımcı olmaktadır. İzzet Keribar yedi dil konuşabiliyor. (Türkçe, Ingilizce, Fransızca, Almanca, İtalyanca, İspanyolca ve Yunanca).
