Geçen yıl Türkiye’de 233 binden fazla kanser tanısı konulduğunu ve bunun 41 binden fazlasının akciğer kanseri olduğunu hatırlatan TÜSAD, “Vakaların yüzde 30-50’sinin önlenmesi mümkün. Ancak ne yazık ki her 5 kanserden birinin nedeni tütün. Maalasef gençler arasında tütün kullanımı artıyor” uyarısı yaptı. Tüm dünyanın ve Türkiye’nin sağlık gündemini COVID-19 işgal etse de kanser, can almaya devam ediyor. Günümüzün en önemli sağlık sorunlarından biri olan kanser; tanı ve tedavideki yeniliklere, tıptaki gelişmelere karşın ne yazık ki gündemimizdeki yerini koruyor. Bu nedenle ülkemizde “Ulusal Kanser Haftası” olarak 1-7 Nisan tarihlerinde toplumsal farkındalığı artırmak amacıyla etkinlikler ve bilgilendirmeler yapılıyor. Bu doğrultuda bir basın bildirisi yayınlayarak önemli hatırlatmalar yapan, Türkiye Solunum Araştırmaları Derneği (TÜSAD) Akciğer Kanseri Çalışma Grubu, pandemi sürecinde en fazla özen isteyen gruplar arasında bu olguların yer aldığına dikkat çekti. Kanserin, tüm dünyada ve ülkemizde ölüm nedenleri arasında kardiyovasküler hastalıklardan sonra ikinci sırada yer aldığına dikkat çeken TÜSAD, açıklamasında şu noktalara değindi: ÖNEMLİ BİR KISMININ ÖNLENMESİ MÜMKÜN Önemli bir toplum sağlığı sorunu olan kanserlerin yüzde 30-50’si önlenebilir. Risk oluşturan faktörlerden uzak durma, tarama ve erken teşhis programlarının uygulanması ile bu mümkün olabilir. HER YIL 14 MİLYON KİŞİYE TANI KONULUYOR Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre: her yıl yaklaşık 14 milyon kişiye kanser tanısı konuluyor, 8.2 milyon kişi kanser ilişkili nedenlerle kaybediliyor. 2030 yılına kadar dünya çapında öngörülen ölüm nedenlerinde kanserin ilk sıraya gelmesi öngörülüyor. EN SIK GÖRÜLEN KANSER TÜRÜ AKCİĞER Global kanser gözlem veri tabanı (GLOBOCAN) verilerine göre; Türkiye’de 2020 yılında 233.834 kanser tanısı konuldu ve 126.335 ölüm gerçekleşti. Bunlar arasından en sık görülen kanser türü akciğer kanseri oldu. Yüzde 17.6’lık pay ile 41.264 akciğer kanseri olgusu tespit edildi. Bunu 24.175 olgu ile meme kanseri izledi. HER 5 KANSERDEN 1’İNİN NEDENİ TÜTÜN Kanser oluşumunda etken olan ve önlenebilen nedenlerin en sık olanları tütün kullanımı, obezite, düşük fiziksel aktivite, alkol tüketimi, güneş ışınlarına aşırı maruziyet olarak sıralanıyor. Tütün başta akciğer, ağız, larinks, mesane olmak üzere her 5 beş kanserden birinin nedeni. Maalesef 13-15 yaş arası gençlerde bile tütün ürünü kullanımı yaygınlaşıyor. Araştırmalara göre erkek çocukların yüzde 17.9’u, kız çocukların ise yüzde 11.5’i herhangi bir tütün ürünü kullanıyor. PANDEMİ SÜRECİNDE DAHA FAZLA ÖZEN GEREKİYOR Tüm dünyada halen etkisini sürdüren pandemi sırasında belirli hasta gruplarının takip ve tedavilerini yönetmede fazladan özen gerekiyor. Bunlardan kanser olguları önemli bir grubu oluşturuyor. Çünkü bu hasta grubunda yoğun bakım ünitesinde yatış oranları ve mortalite daha yüksek bildiriliyor. COVID-19 SÜRECİ KANSER TEDAVİSİNİ AKSATMAMALI COVID-10 pandemisi nedeniyle sağlık hizmetlerinde harcanan gücün ve maddi kaynakların büyük bir kısmı coronavirüs için kullanılıyor. Ancak özellikle cerrahiye uygun aşamada olan, evresi ve bireysel performansı doğrultusunda şifa şansı bulunan akciğer kanseri olgularında gerekli izolasyon önlemleri sağlanarak tedaviye ulaşmaları sağlanması büyük önem taşıyor. İleri evrede olan olgularda ise uygulanmakta olan sistemik tedavilerin aksatılmaması gerekiyor.